تجارت بین‌الملل

به‌آسانی می‌توان دریافت که تجارت بین‌الملل هیچ‌گاه «لیبرال» نبوده و نخواهد بود. پس تا اطلاع ثانوی جاوید باد: تجارت بین‌الملل امپریالیستی...

دوست‌سپاری و نزدیک‌سپاری همان حمایت گرایی (Protectionism)، سیاست صنعتی (Industrial Policy) و بلوک های ژئوپلیتیک (Geopolitical Blocs) هستند با پوششی از توجیهات دیگر.

آنچه امــروزه در جهان به‌عنوان دوست‌سپاری مطرح می‌شود، چیزی نیســت جز جدایی از چین. اینجا خبر خاصی از همکاری هوشــمندانه بین‌المللی نیست و بنابراین ریسک ضررهای اقتصادی و آسیب‌پذیری بسیار بالاست.

امروز ما وارد دریایی ناآرام شده‌ایم، بدون آن‌که نقشۀ روشنی برای رسیدن به آب‌های آرام داشته باشیم. در همین رابطه جهت موازنۀ ریسک در تجارت بین‌الملل کشورهای توسعه‌یافته به «دوست‌سپاری» و کشورهای کمتر توسعه‌یافته به «راهبرد پوشش ریسک» روی آورده‌اند.

شکل دقیق نظم اقتصادی پسانئولیبرال آینده هنوز روشن نیست؛ اما احتمالاً بسیار محلی‌تر، غیرمعمول‌تر، پیچیده‌تر و چندقطبی‌تر ازآنچه قبلاً بود، خواهد بود.

راهی که هرچند پرفرازونشیب؛ اما معقول‌‌‌‌‌‌‌‌تر و به‌‌‌‌‌‌‌‌مراتب کم‌هزینه‌‌‌‌‌‌‌‌تر از گزینه اول برای آمریکا به نظر می‌رسد... پس تا اطلاع ثانوی زنده‌باد تحریم.

به‌طور جداگانه، قراردادهای مبادله ارز، سیستم‌های پرداخت جایگزین و ارزهای دیجیتال تأثیر زیادی بر اثربخشی تحریم‌های ایالات‌متحده ندارند؛ اما این نوآوری‌ها به‌طور فزاینده‌ای به کشورها این امکان را می‌دهد که از طریق کانال‌های ضد تحریم تراکنش‌ها را انجام دهند.

اخیراً شِی جین‌پینگ؛ رئیس‌جمهور چین، به مقامات کشورش گفته باید منتظر وزش باد در دنیای سیاسی باشند. این یعنی قرار است اتفاقات بزرگ و مهمی در رابطۀ چین با آمریکا رخ دهد.

شاید این سخن آنتونیو گرامشی، مارکسیست دگراندیش ایتالیایی، را خوانده باشید: «بحران دقیقاً اینجاست که کهنه، روبه‌مرگ است و نو، ناتوان از زاده شدن؛ در این برزخ نشانه‌های بیمارگونه در انواع بسیار مختلف پدیدار می‌شوند». اسلاوی ژیژکِ فیلسوف ترجمۀ آزادتر و به‌یادماندنی‌تری دارد: «دنیای کهنه در حال مرگ است و دنیای جدید نمی‌تواند زاده شود: اکنون زمان هیولاهاست».

واکنش کشورها در قبال نظم جدید جهانی موجب اتخاذ موضع ملی‌گرایانه (ناسیونالیسم) در قبال نوآوری های تکنولوژیک (فنّاورانه) گردیده که تکنوناسیونالیسم (ملی‌گرایی فنّاورانه) نامیده می‌شود.

به‌رغم جنجال‌‌‌های رسانه‌‌‌ای، به نظر می‌رسد حداقل آنچه جدایی اقتصاد آمریکا و چین توصیف می‌شود رخ نخواهد داد و دو کشور سال‌های متمادی شرکای تجاری مهم یکدیگر باقی خواهند ماند؛ ولی درهرصورت زمان خداحافظی با جهانی‌سازی و سلام بر تکنوناسیونالیسم (ملی‌گرایی فنّاورانه) فرارسیده است.

می‌توان پِی برد که وصف «ناتوانی آمریکا در نوسازی سازمان تجارت جهانی» باید در جایگاه معلول قرار گیرد که علت آن بی‌شک «ناتوانی آمریکا در نوسازی نظم جهانی» می‌باشد.